سرپرست معاونت آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی با عنوان اینکه بیشترین نیاز به تدوین ضوابط جدید در موضوع خاک است، گفت: حل چالش های آب و خاک کشور نه فقط در بعد فنی بلکه باید در تعامل با دیگر ظرفیت های کشور انجام شود و این نیازمند تعامل مناسب با وزارت نیرو است.

به گزارش خبرنگار البرز نیوز از البرز، فریبرز عباسی امروز در مراسم افتتاحیه گردهمایی سراسری مدیران ستادی و استانی آب و خاک کشور که در کرج برگزار شد با اشاره به برنامه ها و رویکردهای معاونت آب و خاک اظهار داشت: با توجه به کمبود آب و کاهش بارندگی، شرایط دشوارتر از قبل است و دو چالش در حوزه محدودیت آب کشاورزی و هدر رفت ظرفیت خاک مورد توجه است.

وی با اشاره به سند تحول دولت مردمی گفت: این سند در بخش کشاورزی به خوبی در ذیل چالش ها، مطالب و راهبردهایی آورده است و با توجه به اینکه برنامه ریزی و نظارت بر فعالیت‌های آب و خاک از وظایف این معاونت است، لذا راهکار ارائه شده در سند تحول دولت مردمی در این حوزه نیز موثر است.

وی افزود: طبق این سند در پیش رو با چالش‌های محدودیت منابع آبی کشاورزی و صنعتی، کاهش ظرفیت خاک، کوچک شدن زمین های کشاورزی، تغییر کاربری، شوری خاک و… روبرو هستیم.

عباسی با عنوان اینکه افزایش بهره وری آب و توسعه بهره برداری صیانتی از خاک به عنوان دو راهبرد، مورد توجه است، تصریح کرد: سیاست های آب و خاکی کشور بر اساس سیاست‌های کلان  کشور، برنامه ریزی می شود و مواردی همچون سند امنیت غذایی، اقتصاد مقاومتی، برنامه ششم توسعه و امنیت غذایی و ارتقای بهره وری از جمله اهداف اصلی محسوب می شود.

معاون آب و خاک کشور گفت: برنامه های عملیاتی در دو بخش سازه ای و سخت افزاری از قبل شروع شده و اولویت با پروژه هایی است که نیمه تمام بوده و پروژه هایی مانند زهکشی گلستان و پروژه های مرزی در این حوزه قرار دارند. همچنین فاز دوم پروژه550 هزار هکتاری و انجام عملیات آب و خاک سه استان شمالی در راستای امنیت غذایی و بهره وری بیشتر از آب در اولویت قرار دارند.

وی همچنین به برنامه‌ها در بخش تجهیز و نوسازی اشاره کرده و گفت: در این زمینه اولویت با پروژه های یکپارچه سازی اراضی، افزایش مشارکت مردم، توسعه آبیاری نوین، بازسازی و احیای قنوات، تاکید بر کشت در اراضی دیم موجود و توسعه نیافتن آن ها است. با توجه به محدودیت دسترسی به منابع آب نیازمند مدیریت منابع آب و نظارت بر برداشت‌ها هستیم که کار ساده‌ای نیست ولی باید با وزارت نیرو هم در تعامل باشیم. 

عباسی چالش اصلی در حوزه آب و خاک را موضوعات نرم افزاری، مدیریتی و غیر سازه‌ای عنوان کرد و گفت: در این زمینه یکی از چالش‌ها ضعف در نگهداری پروژه‌هایی است که به خوبی اجرا و تحویل داده شده ولی در بخش بهره‌برداری ضعف دارند. در ساختار معاونت بودجه نقشی برای بهره‌برداری تعریف نشده‌است. موضوع نظارت بر نگهداری و بهره برداری باید به صورت ویژه در برنامه قرار داشته باشد. 

وی با اشاره به ضرورت نگاه ویژه به تعاونی‌های تولید و سهامی زراعی اظهار کرد: حدود 3.4 میلیون هکتار از اراضی تحت نظر این تعاونی ها هستند. 50 درصد برخی محصولات تحت پوشش تعاونی های تولید است و به دلیل اثر بخشی این تعاونی ها باید نگاه ویژه ای به آن‌ها وجود داشته باشد. 

وی استفاده از فناوری های نوین در پروژه های آب و خاک را از دیگر مسائل مهم برشمرد و افزود: آیین نامه هایی نیز در این مورد تصویب شده است و باید  ضریب دانش را در این پروژه ها افزایش دهیم. خلق فناوری ها و تکنولوژی‌های نو برای مسائلی چون کاهش تبخیر منابع آب ضروریست. در برخی موارد 70 الی 80 درصد از منابع آب تبخیر می شوند.  نشاگیری، خشکه‌کاری، زهکشی، آبیاری زیر سطحی و… همگی نیاز به فناوری‌های نو دارند. 

سرپرست معاونت آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی به تدوین ضوابط، معیارها و استاندارد‌ها در ادامه بحث‌های نرم افزاری اشاره کرد و گفت: بیشترین نیاز به تدوین ضوابط جدید در موضوع خاک است. در زمینه جابجایی یا قاچاق خاک خلاء های ضوابطی زیادی دیده می‌شود. مستند سازی و توجه به اثربخشی اقدامات، به روز رسانی سند ملی آب، به روزرسانی آب مورد نیاز گیاهان گلخانه ای و گیاهان جدید نیز از این قبیل است. 

عباسی از دیگر خلاء‌های کشور را در زمینه تهیه نرم‌افزارهای برنامه‌ریزی آبیاری دانست و گفت: همچنین در زمینه تدوین و تهیه گزارش های تحلیلی در موضوعات آب و خاک، ضعف هایی وجود دارد. باید در جهت واقعی کردن قیمت و بهای آب تلاش، شود. باید از تعیین آب‌بهای مبتنی بر سطح کشت به سمت تعیین آب‌بها متناسب با میزان مصرف حرکت کنیم. 

به گفته وی برنامه ریزی برای اجرای طرح‌های تشویقی افزایش بهره وری، تدوین برنامه های کاهش تبخیر و حفاظت از خاک، برنامه ریزی برای ایجاد کشاورزی شور زیست متناسب با خاک و آب شور از دیگر برنامه هاست. 

این مسئول بسیاری از مشکلات در زمینه کشاورزی را به دلیل ضعف نظارت دانست و افزود: نظارت مستمر بر پروژه‌ها در سه سال اخیر و با شیوع کرونا تحت تاثیر قرار گرفته است؛ بنابراین باید به این موضوع و همچنین به ارزیابی استان‌ها با  تعیین شاخص‌ها پرداخت.

وی با عنوان اینکه کمیته مشورتی آب و خاک در استان‌ها با استفاده از مراکز تحقیقاتی، مشاوران، اساتید دانشگاهی و بازنشستگان  تشکیل شود، افزود: اگر این اتفاق بیفتد خیلی از مسائل و دغدغه ها حل می‌شود  و به عنوان یک اتاق فکر به نقد پروژه ها می‌پردازند که بسیار کمک کننده است. 

عباسی بر استفاده از اطلاعات ماهواره ای برای پایش سطح زیر کشت و تعیین آب مصرفی، استفاده از مشارکت بهره برداران در فعالیت های آب و خاک به ویژه در داخل مزرعه، کاهش هدفمند یارانه‌های دولت به منظور اصلاح روش‌های آبیاری، اعزام تیم‌های کارشناسی به خارج برای ورود تکنولوژی‌های نو و همچنین احیای پروژه‌های بین المللی موجود تاکید کرد. 

وی با اشاره به چالش های بودجه ای در سال‌های گذشته گفت: تخصیص کم و دیرهنگام اعتبارات و تبادل دیر هنگام موافقت نامه‌ها از مشکلات حوزه آب و خاک است به گونه ای که‌ هنوز قانون بودجه به صورت‌ رسمی به ما ابلاغ نشده است و نمی‌دانیم چقدر اعتبار داریم. 

سرپرست معاونت آب و خاک کشور در پایان حل چالش های این حوزه را نه فقط در بعد فنی بلکه در تعامل با دیگر ظرفیت های کشور دانست که به حمایت وزارت نیرو نیازمند است.

انتهای پیام/